KIÅžIN ZÄ°NCÄ°RÄ°N EN ZAYIF HALKASI OTOMOBÄ°L 2020 Eylül ayı TUÄ°K verilerine göre Türkiye’de tescilli toplam 23 milyon 854 bin 820 adet karayolu taşıtı vardır. Bunların %54,1’i otomobil, %22.9’u da ticari araçlardır. 9 Åžubat 2017’de 687 numaralı KHK ile 2918 sayılı Trafik Kanununa 65/A maddesi eklenerek “Yolcu ve EÅŸya taşıyan” ticari taşıtlara Kış LastiÄŸi zorunluluÄŸu getirildi. Ancak bu sırada binek otomobiller kapsam dışında kaldı. Toplam araçların içinde %22.9 paya sahip ticari araçlara zorunluluk getirilirken %54.1’lik paya sahip otomobillerin Kış LastiÄŸi zorunluluÄŸu dışında tutulması kışın trafik güvenliÄŸi açısından özel otomobilleri zincirin en zayıf halkası durumuna getirmiÅŸtir.
Önerilerimiz: 1) Zorunlu olmamasına karşın kışın özel otomobiller de 4 adet Kış LastiÄŸi takmalıdır. 2) Karlı havalarda Kar Zinciri bulundurulmalı ve görevlilerin talebi üzerine takılmalıdır, 3) Kışın takılması gereken lastik kanun 65/A'da "Kış LastiÄŸi" olarak tarif edilmiÅŸken 1.4.2017 tarihli UDHB tebliÄŸinde ise en az "M+S lastiÄŸi" ÅŸeklindedir. Herhangi bir test kriteri olmayan M+S LastiÄŸi Kış LastiÄŸi deÄŸildir. Önerimiz üzerinde Kış LastiÄŸi (3PMSF Üç Tepeli DaÄŸ içinde Kar Tanesi) logosu olan kış lastiklerinin tercih edilmesi ve zorunlu tutulmasıdır. 4) Kışın otomobil, minibüs, hafif ticari araçlar ve okul servislerinin tüm tekerlerine üzerinde Kış LastiÄŸi logosu olan kış lastikleri takılmalıdır, 5) Mevzuata göre ÅŸehirlerarası otobüslerin sadece çeker dingiline M+S lastiÄŸi takılması yeterlidir. Özellikle Ä°ç Anadolu ve DoÄŸu Anadolu'ya gidecek otobüsler tüm tekerlerinde Kış LastiÄŸi logosu olan lastikler takmalıdır, 6) TIR römorklarında Kış LastiÄŸi zorunlu deÄŸil. Önerimiz römorkların en az 1-2 dingilinde M+S veya Kış LastiÄŸi logosu olan lastiklerin kullanılmasıdır. ÇaÄŸdaÅŸ çekicilerin ESP’li fren sistemleri kritik durumlarda römork frenine kumanda etmekte ve fren yaptırmaktadır. Yaz lastiÄŸi takılı römorkun kaygan zeminlerde frenleri bu müdahalelere yanıt vermeyecektir. 7) 2918 65/A Kış LastiÄŸi mevzuatı otomobilleri de içerecek ÅŸekilde geniÅŸletilmelidir.
Bu deÄŸiÅŸiklik yapılıncaya kadar mevcut mevzuatla özel otomobillerde Kış LastiÄŸi kullanımı yaygınlaÅŸmalıdır. Türkiye’de zorunlu olmamasına karşın binek araçlarda Kış LastiÄŸi kullanımının yaklaşık % 25-30 arasında olduÄŸu tahmin edilmektedir. Bu oranın yüksek olmasında uzun dönem araç kiralama ÅŸirketlerinin önemli katkısı vardır. Bu sonuç ve çabalar kışın trafik güvenliÄŸi açısından umutları artırmaktadır.
“Kış LastiÄŸi Risk Yönetimi”
Alpay Lök / KışlastiÄŸi.com / 5 Kasım 2020 |