Yaz lastiklerinin malzemesi 7 °C’ın altındaki sıcaklıklarda sertleÅŸtiÄŸi için yola tutunması azalmaktadır.
Kış lastiklerinin ise, özel profillerinin yanısıra, üretildikleri Silica esaslı malzeme daha yumuÅŸaktır ve 7 °C’ın altındaki soÄŸuk hava ÅŸartlarında kuru asfalt, kar ve buzda tutunmayı artırmaktadır.
KIÅž LASTİĞİ SEMBOLÜ
Kış lastiÄŸi ile ilgili RMA (Rubber Manufacturers Association) ve ASTM (American Society for Testing and Materials) ÅŸartlarını saÄŸlayan lastikler yandaki sembolü kullanabilirler.
“Bu sembolü taşıyan lastikler Kış LastiÄŸidir” diyebiliriz.
KIŞ LASTİĞİ
Kış LastiÄŸi Sembolü / M+S
Profil derinliÄŸi en az 4mm
KAR LASTİĞİ VAR MI?
HAYIR! “Kar LastiÄŸi” yoktur , Kış LastiÄŸi vardır !
Her ne kadar Ä°ngilizce konuÅŸulan ülkelerde, örneÄŸin ABD’de, isim olarak “Snow Tyre” kullanılsa da “Kar LastiÄŸi” diye ayrı bir Lastik Sınıfı yoktur.
Kış LastiÄŸine “Kar LastiÄŸi” yakıştırması “sadece kar üzerinde kullanılabilen” veya “kar üzerinde Kar Zinciri kullanılmasını gerektirmeyen” gibi yanlış anlamalara neden olmaktadır
Öte yandan bazı ucuz Kış LastiÄŸi markalarının kar üzerindeki sonuçlarının diÄŸer rakip pahalı markalardan daha iyi, fakat kuru ve ıslak yolda belirgin ÅŸekilde kötü olması, bu zayıflığı olan lastiklerin “Kar LastiÄŸi” olarak satılması bir “Pazarlama Stratejisi” olarak da deÄŸerlendirilebilir.
LASTÄ°K ÜZERÄ°NDEKÄ° BÄ°LGÄ°LER
1.) Reifenhersteller (Marke)
2.)Profilbezeichnung / Reifentyp
3.) Reifenquerschnittsbreite in mm
4.) Verhältnis Reifenhöhe zu Reifenbreite in %
5.) Radialstreifen
6.) Felgendurchmesser in Zoll
7.) Kennzahl für die Reifentragfähigkeit
8.) Geschwindigkeits-Symbol
9.) Tubless (Schlauchloser Reifen)
10.) Departement of Transportation (Prüfung nach FMVSS 119, US-Standart
11.) Herstelldatum ab 2000 (XX = Woche, X = Jahr, = 10. Dekade) Bisher (XX = Woche, X = Jahr = 9. Dekade)
12). Abnutzungsanzeiger (1.6 mm)
13). Zusatzbezeichnung für Reifen mit erhöhter Tragfähigkeit (bisher reinforced = rf)
14) Hinweis auf Wintertauglichkeit für Winter- und Ganzjahresreifen
15).KIŞ LASTİĞİ logosu (RMA US-Standard)
16).Zertifikat der Bauartprüfung ECE-norm 30 E2 = Prüfland Frankreich (E14 = Schweiz)
17).Homologation gemäss Bestimmung 92/23/EEC e2 = Prüfland Frankreich (gleichbedeutend mit ECE-norm 30)
AB’DE KIÅž LASTİĞİ ZORUNLULUÄžU
YOLDA KIŞ LASTİĞİ DENETİMİ
YOL KENARINDA LASTÄ°K DENETÄ°MÄ°
ÖLÇÜSEL DENETÄ°M
PROFİL DERİNLİĞİ DENETİMİ
ALMANYA’DA YOL KENARI ARAÇ ve LASTÄ°K DENETÄ°MÄ°
ARAÇ DENETÄ°MÄ° LASTÄ°K DENETÄ°MÄ°
TÜRKÄ°YE’NÄ°N Ä°KLÄ°MÄ°
Sayılışlı Günler: Klimatolojik açıdan sayılışlı günler bilgisinin de çok önemi vardır.
Donlu günler sayısı :DoÄŸu Anadolu´da sıcaklıklar yaklaşık 6 ay 0°C nin altına düÅŸmektedir.
Karlı günler sayısı : DoÄŸu Anadolu´da yılın 120 günü karla kaplıdır.
TÜRKÄ°YE’NÄ°N Ä°KLÄ°MÄ° ve KIÅž LASTİĞİ
TÜRKÄ°YE’DE KIÅž LASTİĞİ
Türkiye’de Kış LastiÄŸi mevzuatlarca henüz tanımlanmamıştır.
Karayolu Trafik Kanunu ve ilgili Karayolu Trafik YönetmeliÄŸi gereÄŸi Karlı ve buzlu yollarda “bir takım Kar Zinciri bulundurulması” zorunludur.
Yaz veya Kış LastiÄŸi takılı araçlara ne zaman Kar Zinciri takılması gerektiÄŸi Trafik Polisi ve Trafik Jandarmasının yetkisindedir.
Karlı yollarda Trafik yetkilileri Yaz LastiÄŸi takılı araçlardan Kar Zinciri takmalarını isterken, Kış LastiÄŸi takılı araçlardan bunu istemeyebilirler. Son yıllarda LastiÄŸinin tanınmasıyla bu uygulama artmıştır..
Kış LastiÄŸi takılı olduÄŸu görülmesine karşın , Trafik yetkilileri Kar Zinciri takılmasını isterse , sürücülerin kesinlikle bu karara uymaları gereklidir.
Trafik ve Sigorta mevzuatlarına eklenerek;
1)Kış Lastiği tanımının mevzuata girmesi,
2)Kış lastiğinin belli tarihlerde zorunlu olması,
3)Kışın karlı ve buzlu yollarda sigorta şirketleri tarafından istenmesi, gereklidir.
Kışın Kış Lastiği Zorunlu Olmalı!
Türkiye’de Kış LastiÄŸi
ZorunluluÄŸu için Öneriler
Kış LastiÄŸi ZorunluluÄŸu için Öneri 1
1Kasım - 31 Mart arasında , tüm motorlu karayolu araç sınıfları (M,N ve L ) için Kış Donanımı zorunludur.
Kış LastiÄŸi ZorunluluÄŸu için Öneri 2
Kış Donanımı; - Kış LastiÄŸi : tüm tekerleklere takılmış , diÅŸ derinliÄŸi en az 4mm olan ve 6 yaşını geçmemiÅŸ Kış LastiÄŸi Logosu ve M+S iÅŸareti olan lastikler ve - Cam Suyu için Don Önleyici Sıvı, demektir.
Kış LastiÄŸi ZorunluluÄŸu için Öneri 3
Kış Donanımı yanısıra , belirli güzergahlarda ve hava ÅŸartlarında Trafik zabıtasının talebi üzerine araçta Kar Zinciri bulundurmak ve talep edildiÄŸinde takmak zorunludur.
Kış LastiÄŸi ZorunluluÄŸu için Öneri 4
Kışın Yol Kenarı Kış LastiÄŸi denetimini kolaylaÅŸtırmak için araçlarda bu mevzuata uygun Kış LastiÄŸi takılı olduÄŸunu belgeleyen , lastikleri takan Lastik/ Araç Servisi tarafından doldurularak onaylanmış, “Kış LastiÄŸi Denetim Belgesi” bulundurulması , Trafik denetimlerinde gösterilmesi ve maddi hasarlı trafik kazası sonrası “Kaza Tesbit Tutanağı” ile bir kopyasının verilmesi zorunludur.
Kış LastiÄŸi ZorunluluÄŸu için Öneri 5
Kış LastiÄŸi zorunluluÄŸuna uymayan araçlara ;
X TL Para Cezası + Y Ceza Puanı ,
Kış LastiÄŸi olmadığı için trafiÄŸi aksatan veya usulsüz “Kış LastiÄŸi Denetim Belgesi” bulunduranaraçlara ;
2X TL Para Cezası + 2Y Ceza Puanı
trafik cezası verilir.
Kış LastiÄŸi ZorunluluÄŸu için Öneri 6
Trafik kazasına karışmış Kış LastiÄŸi takılı olmayan ,Kış LastiÄŸi takılı fakat “Kış LastiÄŸi Denetim Belgesi” bulunmayan veya usulsüz olan Kasko sigortalı araçlara hasar tazminatı ödenmez.
KIŞ LASTİĞİ TANIMI
Kışın zorunluluk getirilecek lastik tipi ve Kış Lastiği tanımı tam olarak yapılmalıdır.
Bu konuda Almanya’nın 2006’daki 1.düzenleme ve ardından Aralık 2010’da acilen yaptığı 2.düzenlemedeki hatalardan ders çıkarılmalıdır.
1.düzenlemede “Kış ÅŸartlarına uygun lastik” gibi muÄŸlak bir tanım yapılmış ve büyük kavram karışıklığına neden olmuÅŸtur. Bu düzenleme “kavram karışıklığına neden olduÄŸu” gerekçesiyle Kasım 2010’da bir yerel mahkeme kararıyla bozulmuÅŸtur.
Aralık 2010’da hükümet tarafından acilen yapılan 2.düzenlemede de , tahminen standart lastik olarak M+S takan SUV üreticilerinin etkisiyle, “M+S iÅŸareti olan lastikler ve 3.5t üzeri araçlara sadece çekiÅŸ olan tekerleklere takılması yeterlidir” gibi trafik güvenliÄŸi uzmanlarını hayal kırıklığına uÄŸratan eksik bir düzenleme yapılmıştır.
Bu deneyimlerden yararlanarak, benzer hatalar yapılmamalıdır.
Araçlar, CoÄŸrafi Bölge ve Tarihler
Ülkemizin iklim ÅŸartlarının coÄŸrafi bölgelere göre deÄŸiÅŸiklik gösterdiÄŸi , aynı anda dört mevsimin yaÅŸanabildiÄŸi gözönüne alınarak Ege ve Akdeniz kıyı ÅŸeridi dışındaki illerdeki M,N ve L sınıfı motorlu araçlar için tüm tekerleklerde 1 Kasım - 31 Mart arası zorunluluk getirilmelidir. Muafiyet illeri içinde olan araçlardan zorunluluk olan illere giden araçlar zorunluluk kapsamı içinde olmalıdır.
Mevzuatın Devreye Giriş Tarihi
Bu zorunluluÄŸun gelecek kışa Kış LastiÄŸi karaborsası oluÅŸturmaması için bu bahar içinde kanunlaÅŸması saÄŸlanmalıdır. Aralık 2010’da Almanya’da yeni düzenleme ile Kış LastiÄŸi zorunlu olduktan sonra lastik fiyatları 3 kat artmış.
Bu nedenle Türkiye´de Kış LastiÄŸi zorunluluÄŸunun 2012-2013 kışından önce açıklanması gerek.
En uygun zaman bu bahardır.
Kış LastiÄŸi üretimi yaz aylarında (Haziran, Temmuz, AÄŸustos) yapıldığı için özellikle yerli lastik üreticilerinin hazırlık yapabilmesi için bahar aylarında kanun geçmelidir.
Aksi taktirde Çocuk KoltuÄŸu zorunluluÄŸunda olduÄŸu gibi mevzuat kadük kalır ve uygulanmaz.
KIŞ LASTİĞİ DENETİMİ Kış Lastiği denetimi kolay olmalı.
Aralık 2010’da Almanya’da 2.düzenleme ile M+S veya M+S Kış LastiÄŸi ZorunluluÄŸu gelmesinin ardından Alman Polis Sendikası çok haklı olarak “iÅŸimiz başımızdan aÅŸkın biz Kış LastiÄŸi denetimi yapamayız” diye isyan etmiÅŸlerdir.
Karanlıkta veya kar içinde soÄŸuk havada trafik zabıtası Kış LastiÄŸi denetimi yapamaz, ancak belge üzerinden denetim yapar.
Dünyada bilinen bir benzeri olmayan ve Türkiye’ye özgü bir uygulama olacak olan “Kış LastiÄŸi Denetim Belgesi” önerisi Trafik zabıtasının üzerine ilave bir iÅŸ yükü getirmemesi için düÅŸünülmüÅŸtür.
SÄ°GORTA MEVZUATI
Sigorta mevzuatı deÄŸiÅŸtirilmeli: Zorunluluk kapsamında olan illerdeki kazalarda Kasko tazminatı için Kış LastiÄŸi ön ÅŸart olmalıdır. Herhangi bir kaza sonunda “Kaza Tesbit Tutanağı” ile birlikte “Kış LastiÄŸi Denetim Belgesi” nin bir kopyasının verilme zorunluluÄŸu olmalıdır.
Kaskolu bir aracın maddi hasarlı bir kazası sonrası Sigorta eksperinin araç üzerinde yapacağı hasar tesbiti sırasında
“Kış LastiÄŸi Denetim Belgesi” ile aracın üzerindeki lastikleri karşılaÅŸtırabilir, usulsüzlük varsa hasar tazminatı red edilebilir.
EK TEDBÄ°RLER ALINMALIDIR
Tüketiciler kalitesiz ve ucuz lastiklerden korunmalı: Alım gücü düÅŸük kitlelerin ucuz ve kalitesiz lastiklerden korunması için, özellikle uzakdoÄŸu kökenli lastikler için tedbir alınmalıdır.
Öte yandan tüketicilere kredi gibi olanaklar düÅŸünülmelidir.
Makaleyi .pdf formatında indirmek için