SORU 1: UDHB’NIN KIÅž LASTİĞİ GENELGESÄ°NÄ°N SON DURUMU NEDÄ°R?

UDHB (UlaÅŸtırma Denizcilik ve HaberleÅŸme Bakanlığı) tarafından 27 Kasım 2012’de yayınlanan  “Kış lastiÄŸi Genelgesi” 10 Aralık 2012 ve 10 Kasım 2014 tarihlerinde iki önemli deÄŸiÅŸiklikten geçerek bugüne kadar geldi.

1 Aralık – 1 Nisan tarihleri arasında sadece ticari taşıtlara ve sadece ÅŸehirlerarası yollarda geçerli olan genelgede 10 Kasım 2014’de son yapılan deÄŸiÅŸiklikle kış lastiklerinde en az 4mm Lastik DiÅŸ DerinliÄŸi zorunluluÄŸu getirildi. 10 Aralık 2012’deki genelge deÄŸiÅŸikliÄŸi ile 1 Aralık 2014’de devreye girmesi kararlaÅŸtırılan Römork ve Yarı-römorklara Kış LastiÄŸi zorunluluÄŸundan vazgeçildi. 

UDHB’nın genelgesine göre bir lastiÄŸin Kış LastiÄŸi sayılabilmesi için lastiÄŸin kenarında “M+S” ve / veya “Üç Tepeli DaÄŸ içinde Kar Tanesi” (3PMSF) logosu olması yeterli.

Kamyonet ve Minibüs gibi hafif ticari taşıtlarda tüm tekerleklerde Kış LastiÄŸi takılı olması istenirken, Kamyon, Çekici, Midibüs ve Otobüs gibi Ağır Ticari Taşıtlarda da sadece çekiÅŸin olduÄŸu tekerleklere takılı olması yeterli. Römork lastikleri kapsam dışı, ancak 4mm DiÅŸ DerinliÄŸi isteniyor.

Tip Onayı (ECE R 109) olan Kaplama Kış LastiÄŸi de bu mevzuata göre takılabilir. Mevzuata aykırı olan ticari araçlara UDHB Yol Kenarı Denetim Ä°stasyonlarında 519.- TL ceza kesilmektedir.

SORU 2: OTOMOBİLLERE KIŞ LASTİĞİ ZORUNLU MU?

UDHB’nın “Kış lastiÄŸi Genelgesi”ne göre A sınıfı belgeli ticari otomobillere Kış LastiÄŸi zorunluluÄŸu vardır.

Aralık 2013’de Ä°çiÅŸleri Bakanlığı EGM tarafından yayınlanan bir genelgeye göre 1 Aralık -1 Nisan arasında 54 ilde ÅŸehiriçi ve ÅŸehirlerarası yollarda tüm araçlarda UDHB’nın genelgesine uygun ÅŸekilde Kış LastiÄŸi istenmektedir. Bu zorunluluÄŸa uymayanlara 2918 sayılı Trafik Kanunu 30/1a maddesine uygun ÅŸekilde 80 TL trafik cezası kesilmiÅŸtir. 2014-2015 kışında ve gelecek yıllarda da bu uygulamanın (otomobillere 4mm Lastik DiÅŸ DerinliÄŸi dahil) devam etmesi beklenmelidir.

SORU 3: KIÅž LASTİĞİ NASIL SEÇÄ°LÄ°R?

Kış LastiÄŸi seçerken “Üç Tepeli DaÄŸ içinde Kar Tanesi” Kış LastiÄŸi logolu lastik seçilmeli.

Lastik etiketinden mutlaka yararlanılmalı. Etiketin sol üst köÅŸesindeki Yuvarlanma Direnci yani “Yakıt Tüketimi” konusunda bilgi verirken saÄŸ üst köÅŸedeki "Islak Yolda Fren” deÄŸeri de ıslak pistte 80 km/h hızdan yapılan fren testi sonucunda durma mesafesini verir. Aracın kış sezonu boyunca yapacağı kilometreye göre tercihen en düÅŸük (C veya E) "Yakıt Tüketimi" sınıfı ve de en iyi (C) "Islak Yolda Fren” sınıfı Kış LastiÄŸi seçilmeli.

Lastik Etiketi, Kış LastiÄŸi seçimi için içeriÄŸinin eksik olduÄŸu tartışılsa da, tüketicilere yardımcı ve belki de mevzuatın önerdiÄŸi tek yol göstericidir. Tüketiciler lastik satıcısında, katalogda veya internette Kış lastiÄŸi seçerken mutlaka Lastik Etiketini aramalı ve fiyatın yanısıra etiket üzerindeki üç özelliÄŸi incelemelidir. Kış LastiÄŸi seçerken Lastik Etiketi üzerinde “Islak Yolda Fren” deÄŸeri iyi olan lastiÄŸin seçilmesinin, fren mesafesini kısaltacağı ve Kış LastiÄŸi için 5 ile 11m arasında deÄŸiÅŸen bu farkların bazı kritik durumlarda kazaları önleyebileceÄŸi unutulmamalıdır.

Kış LastiÄŸi zorunluluÄŸunun yerleÅŸmekte olduÄŸu bu süreçte, tüketicilerin kendilerine sunulan alternatiflerin içinde nesnel ve öznel olarak en doÄŸru seçimi yapmaları önem kazanmaktadır. Risk yönetimine inanan bilinçli tüketiciler, Kış LastiÄŸi seçimi öncesi aÅŸağıdaki iki sorunun yanıtını aramalı ve karar vermelidir: 

Ucuz veya “hesaplı” Kış LastiÄŸi alıp aradaki fiyat farkını ve belki de fazlasını yakıta vermek tasarruf veya “hesap” mıdır?

• - Ucuz veya “hesaplı” Kış LastiÄŸi alıp aradaki fiyat farkını ve belki de fazlasını yakıta vermek tasarruf veya “hesap” mıdır? 
• - “Islak Yolda Fren” deÄŸeri kötü, yani “riskli” bir Kış LastiÄŸi almak gerçekten Risk Yönetimi midir? 

Son olarak;  Kış LastiÄŸi “sadece bir iÅŸ” deÄŸil, “Trafik GüvenliÄŸi ve  Sosyal Sorumluluk” tur.